Isu bahasa Inggeris perlu ditangani secara holistik

Rakyat harus diyakinkan usaha tingkat mutu bahasa kedua tidak abai perhatian terhadap bahasa Melayu SEJAK Timbalan Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin merangkap Menteri Pelajaran membuka perbahasan terbuka mengenai kemungkinan calon Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) diwajibkan lulus mata pelajaran Bahasa Inggeris untuk melayakkan mereka menerima sijil penuh seminggu lalu, pelbagai pandangan dan idea dilontarkan sama ada melalui media, laman web, kedai kopi serta masjid dan surau.

Sementara ada membincangkannya secara rasional berdasarkan hujah dan fakta, tidak kurang juga yang membicarakannya dengan penuh emosi, bergantung kepada latar belakang pendidikan, budaya, kerjaya dan politik masing-masing.

Yang jelas, pendekatan Muhyiddin membuka perbahasan terbuka mengenai isu yang penting dan membabitkan masa depan negara seperti ini perlu dipuji. Pendekatan kita selama ini ialah melaksanakannya dulu dan berbalah kemudian seperti berlaku kepada dasar Pengajaran dan Pembelajaran Matematik dan Sains Dalam Bahasa Inggeris (PPSMI) yang masih hangat diperkatakan sekarang.

Berbalik kepada soal kemungkinan wajib lulus Bahasa Inggeris dalam SPM, kebimbangan sesetengah pihak bahawa pelajar luar bandar, sebahagian besarnya Melayu, yang tahap penguasaan bahasa Inggeris mereka amat rendah, akan menjadi mangsa, perlu diberi perhatian serius apabila Kementerian Pelajaran memperhalusi semua pandangan nanti. Jika laporan muka depan NST semalam boleh dijadikan ukuran, kebimbangan itu memang berasas.

Menurut laporan itu, pada kadar satu daripada empat calon SPM gagal dalam subjek Bahasa Inggeris setiap tahun sekarang, lebih 130,000 pelajar atau 30 peratus calon tidak mendapat sijil penuh jika dasar 'wajib lulus' dilaksanakan. Bayangkan kesannya kepada masa depan pelajar terbabit kerana SPM adalah sijil asas untuk mencari pekerjaan dan melanjutkan penggajian ke peringkat lebih tinggi. Atas kebimbangan yang serupa, ramai membantah pelaksanaan PPSMI sekarang.
Memang tiada siapa menafikan bahawa tahap penguasaan bahasa Inggeris di kalangan generasi sekarang, terutama di kalangan Melayu luar bandar amat rendah sehingga menyukarkan mereka bersaing di alam pekerjaan dan perniagaan. Semua pihak akur bahawa kemampuan menguasai Bahasa Inggeris memberi nilai tambah kepada setiap individu, apa lagi dalam era globalisasi sekarang.

Hakikat bahawa Malaysia, dalam usia kemerdekaannya yang lebih muda berbanding negara lain di Asia tetapi mampu mencapai tahap kemajuan seperti sekarang, selain kerana kestabilan politik dan kebijaksanaan kepemimpinan, turut dipengaruhi oleh tahap penguasaan Bahasa Inggeris di kalangan sebahagian besar kalangan pentadbir, profesional, peniaga, pendidik dan graduan Melayu sejak selepas merdeka sehingga lebih sedekad lalu.

Soalnya kenapa generasi itu, yang kebanyakannya berasal dari luar bandar, belajar dalam serba kesempitan dan tidak terdedah kepada dunia elektronik dan siber seperti sekarang mampu menguasai bahasa Inggeris jauh lebih baik dengan generasi muda hari ini?

Kita percaya pelbagai jawapan sudah diberikan kepada persoalan ini, yang antaranya dasar kementerian sering berubah terutama apabila menteri bertukar dan mutu pengajaran Bahasa Inggeris itu sendiri. Sebagai contoh, sejak awak 1980-an, Bahasa Inggeris diajar menggunakan kaedah `Communicative English', menggantikan pendekatan terdahulu yang menumpukan perhatian kepada pemahaman tatabahasa, dengan alasan mahu meningkatkan penggunaannya sebagai bahasa perhubungan.

Malangnya, kaedah itu bukan saja gagal meningkatkan mutu penguasaan Bahasa Inggeris pelajar secara lisan seperti yang diinginkan tetapi menyebabkan sebahagian besar pelajar tidak mampu menulis sebaris ayat dalam bahasa itu menggunakan nahu dan ejaan yang betul. Kesannya bukan setakat menyebabkan pelajar cemerlang SPM terpaksa mengikuti kursus Bahasa Inggeris semula secara intensif apabila melanjutkan pelajaran di peringkat universiti atau sebelum ke luar negara, tetapi menyebabkan ramai yang 'tewas' sebelum bersaing di alam pekerjaan terutama di sektor swasta.

Anehnya, ramai pula pelajar Melayu yang gagal Bahasa Inggeris pada peringkat SPM tetapi mampu menguasai bahasa itu apabila menamatkan pengajian di Universiti Teknologi Mara (UiTM) yang memberi penekanan kepada kaedah pengajaran dan pembelajaran yang betul. Begitu juga kanak-kanak yang belajar di tadika dengan menekankan program khusus pengajaran Bahasa Inggeris mampu menguasai bahasa itu dalam tempoh singkat, sedangkan enam tahun di sekolah rendah dan lima tahun di sekolah menengah, majoriti pelajar terutama di luar bandar tidak mampu menguasai bahasa itu. Dalam hubungan ini, kita sependapat dengan banyak pihak bahawa isu kelemahan penguasaan bahasa Inggeris di kalangan pelajar ini perlu ditangani secara holistik dengan mengambil kira punca masalahnya.

Jika ia berpunca daripada kaedah pengajaran dan kemampuan guru yang mengajar, masalah itu harus ditangani dulu. Barangkali kaedah digunakan pada peringkat institut pengajian tinggi yang membolehkan ramai pelajar Melayu, walaupun lemah bahasa Inggeris pada peringkat SPM tetapi mampu menguasai bahasa itu apabila menamatkan pengajian, boleh dicontohi. Pandangan banyak pihak bahawa mutu pengajaran Bahasa Inggeris di sekolah kerajaan berbanding sekolah atau institusi swasta jauh berbeza, menyebabkan jurang luas antara pelajar masing-masing, perlu dilihat secara serius.

Namun, kita percaya dengan keterbukaan Kementerian Pelajaran yang mendapatkan pandangan semua pihak berhubung permasalahan ini, cadangan untuk mewajibkan pelajar lulus Bahasa Inggeris dalam SPM, tidak mungkin dilaksanakan dalam waktu terdekat. Paling awal ia boleh dilaksanakan ialah lima tahun lagi iaitu apabila kumpulan pelajar Tingkatan Satu pada 2010 akan menduduki peperiksaan SPM pada 2014.

Dalam tempoh lima tahun itu, bukan saja masalah membabitkan kaedah pengajaran dan mutu guru Bahasa Inggeris di sekolah kerajaan dapat ditangani, tetapi rakyat harus diberi keyakinan mengenai keikhlasan kerajaan untuk meningkatkan mutu penguasaan bahasa kedua itu di kalangan generasi muda tanpa mengorbankan usaha memartabatkan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan, yang semakin dipersoalkan sekarang.